In het najaar van 2020 verbleven we een week in de kleine Franse gemeente Les Riceys. Het meervoud in deze naam is geen vergissing. Les Riceys bestaat uit drie vrijwel aaneengeschakelde dorpjes: Haut, Haute-Rive en Bas. Les Riceys ontvolkt, net als de rest van het Franse platteland. Op dit moment wonen er nog maar zo’n 1200 mensen. De meesten zijn actief in de wijnbouw.
Voor de kenners; we bevinden ons hier in het uiterste zuiden van het Franse departement Aube, dat betekent in wijntermen, Champagne! Ik kom daar verderop uiteraard op terug.
Waarom een verhaaltje over Les Riceys? Welnu, deze gemeente is de enige gemeente in Frankrijk waar drie AOC’s vandaan kunnen komen. Natuurlijk Champagne, maar ook Coteaux-Champenois en Rosé-des-Riceys. De twee laatstgenoemde AOC’s zijn in Nederland vrij moeilijk te krijgen, maar dat is niet verwonderlijk als je jaarlijks slechts respectievelijk circa 550 en 360 hl produceert.
Overigens, heeft de AOC Coteaux-Champenois (een stille wijn) drie verschijningsvormen: rood (het meest), wit en rosé. De rode uit Bouzy heeft een super status (grand cru de pinot noir). Ik ben geen uitgesproken fan van deze wijnen. Een soort primitief en rustiek rudiment uit de pré-champagne-periode. Misschien zorgt de klimaatverandering voor een positieve impuls voor deze wijnen.
Rosé-des-Riceys is een bijzondere wijn. Gemaakt van 100% pinot noir met een korte gisting die moet worden onderbroken op het exacte moment dat de “goût des Riceys” (amandel en rood fruit) zich voordoet. Doet dat moment zich niet voor dan krijgt de wijn niet het predikaat “ Rosé-des-Riceys”. Een ietwat precair product dus, dat heel wat ‘savoir faire’ vraagt. De meeste van deze stevige rosés worden opgevoed op eiken (pièces) en zijn goede begeleiders van een maaltijd. In tegenstelling tot de meeste rosé’s mag deze best een paar jaar ouderen. Drie tot vijf jaar kan prima.
Naast deze buitenbeentjes wordt in Les Riceys vooral champagne geproduceerd. In deze streek wordt voornamelijk pinot noir verbouwd. Je vindt daarom ook heel veel “blanc de noirs” champagnes op basis van 100% pinot noir. Overigens wordt niet altijd expliciet op het etiket vermeld dat het om een “blanc de noirs” gaat. Champagne van 100% pinot noir, dus zonder chardonnay en meunier, is relatief ‘stevig’. Een wijn die je goed kunt bewaren en een wijn die zich leent als ‘eetwijn’. Ik ben een liefhebber van dit type champagne. Les Riceys kent geen grote champagnehuizen, daarvoor moet je in Epernay of Reims zijn. Hier zijn het vooral kleine wijnboeren die, van generatie op generatie, met zorg hun wijngaarden bewerken en hun kennis en vaardigheid inzetten. Veel van deze wijnboeren verkopen hun wijnen ter plekke voor relatief aantrekkelijke prijzen. Een prima non-vintage champagne kost gemiddeld 19 euro per fles. Coteaux-Champenois en Rosé-des-Riceys kost gemiddeld een paar euro minder.
Wie avondlijk vertier zoekt, zal dit in Les Riceys niet vinden. Daar staat tegenover dat er in de omtrek prachtige wandelingen zijn te maken. En natuurlijk de nodige wijnmakerijen te bezoeken zijn. Wij hebben in onze mooie B&B een prima week doorgebracht in Les Riceys.
Ger Dorlo, wijnmeester Wijngilde Maastricht