Min of meer toevallig ben ik bijenhouder (voor een jaar) geworden. De overtuiging dat de oorzaak van bijensterfte niet alleen aan landbouwgif ligt, maakte me gevoelig voor de opvatting dat de Varroa mijt mogelijk DE doorslag geeft! Om die reden zijn wij (Ynnit en ik) sponsor geworden van het Arista Bee Research project. Door middel van een gericht “fok” en selectie programma wordt er naar gestreefd koninginnen te kweken die de eigenschap vererven om besmet broed uit de bijenkast te verwijderen. In deze volkeren is de bijensterfte aanzienlijk geringer! Door de komst van de bijenkast ga je je ook vragen stellen waar bijen nog meer “van leven” dan van bloemennectar alleen. Zo ook tijdens het snoeien van mijn druiven (o.a. Dornfelder en Würzer = Gewürtztraminer x Rivaner).
Mijn vraag of bijen ook stuifmeel van de druif kunnen gebruiken, bracht een verrassend antwoord……
Druiven zijn zelfbestuivers (de oerdruif was dat niet!) en hebben dus geen insecten nodig voor de vruchtvorming. Het stuifmeel wordt door de lucht ter bestemde plekke gebracht! Maar het blijkt dat bijen wel degelijk een rol kunnen spelen bij de bevruchting van druiven. Bijen halen o.a. stuifmeel op en als een druif de gemakkelijkste manier is om daar aan te komen, dan wordt het druivenstuifmeel. Nu is uit Australisch onderzoek gebleken dat dit niet uitsluitend passief gebeurd. Ik bedoel te zeggen dat de bij niet alleen vrijgekomen stuifmeel verzameld. De bij maakt actief de dekseltjes (= kapjes) open om bij het stuifmeel te komen. Dat proces begint pas als er een bepaald percentage druiven bloeit. Omdat er geen nectar aan te pas komt zijn het vluchtige stoffen (Terpenen) die de bij lokken. Anders gezegd, de bij begint niet in het wilde weg, maar er moet sprake zijn van een zekere rijpheid. Niet elk druivenras lokt bijen. Chardonnay is kennelijk minder aantrekkelijk. Zijn er voordelen voor de druif? Ja! Druiven die actief bezocht zijn, produceren aanmerkelijk meer stuifmeel en kennen dus een betere bevruchting. Vooral soorten met kapjes, die moeilijk openen en onder bepaalde omstandigheden zelfs dicht blijven en verdrogen (en dus geen vrucht vormen) hebben baat bij het gedrag van de bij. Eén van die soorten is de Pinot Noir! Zeker onder suboptimale omstandigheden tijdens de bloeiperiode (te koud of te nat) kan zo de vruchtzetting positief beïnvloed worden! De resultaten van het zelfde onderzoek waren aanleiding tot een nieuw experiment. De bloei is ook een periode waarin de kiem gelegd kan worden voor een latere schimmel infectie (Botrytis). Dat geldt voor heel veel planten (o.a. graan en mais). De stamper en de randen van voorgenoemd kapje zijn “portes d’ entrée” voor schimmelsporen. Deze sporen blijven langdurig in rust, maar tijdens het rijpen en onder stress omstandigheden kunnen zij zich ontwikkelen tot een schimmelinfectie. Het experiment (Australië) wat nu is opgezet heeft tot doel de bij te gebruiken om een natuurlijke vijand van de schimmel op de bedreigde delen te laten brengen. Trigoderma Koningii is zo’n natuurlijke vijand. Door de bij in te zetten als vector voor de verspreiding hoopt men bespuitingen tijdens de bloei achterwege te kunnen laten………….
Meer weten over natuurlijke Varroa bestrijding? Kijk eens op de website van:https://aristabeeresearch.org/nl/
