NWG Amsterdam: Wijn-Spijs Asperges

Op deze bijzondere proef avond hebben de leden van Wijngilde Amsterdam een poging gedaan om de juiste wijn bij verschillende asperge gerechten te kiezen. Ons lid Peter Veerman kookte drie heerlijke gerechten met asperges als hoofd ingrediënt. Onze wijnmeester Hans Braam zocht bij elk gerecht 3 wijnen. Aan de rest de keuze welke wijn het beste past.

Gerecht: Panna cotta met asperges & garnalen
Wijn 01: Kruger Family WinesPalomino Old Vines 2020
Wijn 02: Domaine Luneau-PapinL d’Or Granite 2020
Wijn 03: Weingut K. WechslerAlte Reben Westhofen 2019

Gerecht: Quiche met asperges & zalm
Wijn 04: De ApostelhoeveCuvée XII 2021
Wijn 05: Weingut Emrich-SchönleberFrühtau 2019
Wijn 06: Gut HermannsbergBlanc de Blancs Brut

Gerecht: Asperges à la flamande
Wijn 07: Bodega Horacio CalventeGuindalera 2020
Wijn 08: Domaine BarraudLes Pierres Polies 2020
Wijn 09: Domaine WeinbachPinot Blanc Réserve 2020

Dodenherdenking

Uiteraard hebben wij als Wijngilde Amsterdam ook uitgebreid stil gestaan bij de landelijke 4-mei herdenking. Onderstaande tekst over Joodse wijnhandelaren in de oorlog, werd voorgedragen om aansluitend, om 8 uur, twee minuten stilte in acht te nemen.

De vergeten Joodse wijnhandel
Regelmatig tonen wijnpromoties en wijnboeren antieke wijnlijsten van internationaal vermaarde hotels, restaurants en wijnhandels waarop de Duitse Rieslings de allerduurste wijnen zijn. Zelfs veel duurder dan de eveneens vermelde Grand Cru exemplaren uit de Bordeaux en Bourgogne. Nauwelijks wordt daarbij echter aangehaald dat die vroege glorietijd, tussen eind 19e en begin 20ste eeuw, vooral de verdienste was van de toenmalige grote Joodse wijnhandel en hun wereldwijde netwerk.
In het voormalige Pruisen, het militaire en politieke machtsblok binnen het latere keizerrijk, waren de Joodse burgers vrijwel geheel uitgesloten van hoge bestuurlijke krijgs- en overheidsdiensten. Door die behandeling waren zij veel meer in dienstverlenende functies werkzaam, zoals bankier, effectenhandelaar, kledingproducent of wijnhandelaar.
Het beroep van wijnhandelaar was traditioneel een zeer populaire arbeid binnen Joodse kringen en schattingen over hun marktaandeel lopen uiteen van vijftig tot aan tachtig procent. Hierdoor waren er verschillende grote wijnhandels en ook Sektkellereien in Joods eigendom. Enkele zeer beroemde Joodse handels waren bijvoorbeeld: Loeb, Sichel, Fromm, Scholl & Hillebrand, Kempinski en Hallgarten. Veelvuldig hadden zij ook wijngaarden in bezit en het totaal daarvan beliep meer dan 400 hectare, welke verspreid waren over alle wijnregio’s. Die wijngaarden werden veelal verpacht aan lokale wijnboeren.
De wijninkoop verliep indertijd veelal via het systeem van veilingen, dit was zo geregeld om de prijsdruk van de handel op de individuele wijnboer te helpen verlichten. Zo’n veiling werd regelmatig georganiseerd en duurde soms wel enkele dagen. De wijn werd daar traditioneel in hele fusten aangeboden en de koper diende dan zelf de botteling te verzorgen.
De nationaal-socialisten probeerden direct na hun machtsovername in 1933 de wijnmarkt jodenvrij te maken, maar zij stuitten op het probleem dat er geen directe vervangers klaarstonden. Hierdoor heeft de Joodse wijnhandel tot aan de Kristallnacht, november 1938, redelijk ongestoord verder kunnen werken. Na deze nacht was hun ietwat relatieve rust echter voorbij en kregen zij net als alle andere joden, deze groep al in 1935, een algeheel beroepsverbod.
Zij werden toen verplicht te stoppen en moesten al hun economische bezit gedwongen verkopen. Deze dwangverkopen brachten nauwelijks een fractie van de daadwerkelijke waarde op en hierdoor hebben regionale nazi-kopstukken en ook wijnboeren zichzelf behoorlijk verrijkt. In de nacht van de gebroken vensters zelf zijn er naast synagogen ook Joodse wijnhandels verwoest en geplunderd. Diverse Joodse wijnhandelaren werden tevens gedwongen door steden en wijndorpen te marcheren in de zogenaamde ‘vernederingsmarsen’.
Enkele wijnhandelaren lukte het, veelal geheel berooid, naar het buitenland te vluchten en zo de shoah te overleven. Een enkeling kwam zelfs, na de oorlog, terug naar Duitsland en begon gelijk weer met de handel in Duitse wijn.
Dat het elimineren van de Joodse wijnhandel niet eenvoudig was, bewijst een spijtbetuiging van een wijnboer uit Rheinhessen. Deze wijnboer was lid van de NSDAP en werd erop gewezen dat hij ondanks het toen geldende partijverbod toch zijn wijn aan een Joodse firma had verkocht. Als excuus voerde hij toen aan: ”Maar de joden betalen meer voor mijn wijn dan de Duitse wijnhandel!”
Gelukkig komt er momenteel steeds meer aandacht voor de rol van de Joodse wijnhandel en hopelijk leidt die aandacht eens tot een gedegen wetenschappelijk onderzoek. Want slechts weinig wijnboeren zijn zich bewust van hun grote verdienste. Een positieve uitzondering op deze regel vormt de oud-VDP-voorzitter Prinz zu Salm Salm, hij heeft in zijn dorp Wallhausen zelfs een gedenkteken voor ze opgericht!