Koen van der Plas

Sommelier en ondernemer

We spreken elkaar telefonisch voor dit interview. Ik zit thuis, Koen in de auto. Even tijd tussen twee afspraken in. Buiten vriest het hard. Hij heeft de verwarming aan. Fijn dat hij hier tijd voor vrij wilde maken. Het Nederlands Wijngilde? Ja weleens van gehoord. Ik vertel hem wie we zijn en wat we doen. Niet te lang, we hebben een half uur en ik heb mijn vragen. Koen begint over zichzelf te vertellen. Een gepassioneerde sommelier en een gedreven ondernemer. Dat is mijn eerste indruk.

“Koen van der Plas” verder lezen

Puglia proeverij via Zoom

Op 16 februari heeft de afdeling Breda een online proeverij gehouden. Dit was voor onze afdeling de eerste keer en dat gaf uiteraard wat hilariteit. In de ochtend konden de kleine flesje met proef inhoud opgehaald worden op twee lokaties. ‘s Avonds kon een ieder met een medelid of partner proeven volgens de presentatie van NWG wijnmeester Jan van Asseldonk.

In bijgaande file is de presentatie van de geproefde wijnen.

Een geslaagd evenement wat zeker vervolg gaat krijgen.

Een stukje geschiedenis van onze 100 jarige Erelid Marius Witkamp


Deze titel is verleend na een lange periode van lidmaatschap. Dat heeft hij beëindigd omdat hij zelf vond dat z’n proefvermogen minder werd en de avondsessies een te grote aanslag deden op z’n fysiek. Gezien zijn respectabele leeftijd geen onverwachte keuze. Een afscheid is nooit gevierd, Marius is met stille trom vertrokken. Maar het boek “stilzwijgend sluiten” doet m.i. geen recht aan deze proever van het eerste uur!
Omdat Marius het enige lid is dat geen gebruik maakt van de moderne communicatie zoals mail, breng ik als secretaris persoonlijk de uitnodigingen en nieuwsbrieven langs. Een mooie combi van het nuttige en het aangename. Ondergetekende een mooi fietstochtje door het Groene Hart (Oudewater – Reeuwijk v.v.) en Marius zijn nieuws. Tijdens onze gesprekken blijkt steeds weer dat het nieuws niet ongezien in de
prullenbak verdwijnt maar met interesse wordt gelezen!

“Een stukje geschiedenis van onze 100 jarige Erelid Marius Witkamp” verder lezen

weinig relevant 16

MERLOT:
De afgelopen 25 jaar heeft de oppervlakte met Merlot beplante druiven zich verdubbeld tot meer dan een kwart miljoen hectare! Daarmee zit deze druif de Cab. Sauv behoorlijk op de hielen (290.000 ha.) Relatief de meeste Merlot staat in Frankrijk (iets minder dan de helft). In landen als Oostenrijk en Duitsland zijn de beplantingen met Merlot relatief nieuw. Beide landen hebben ongeveer 800 ha met deze druif. Dat steekt magertjes af tegen een land als Zwitserland, waar de druif al meer dan 100 jaar is aangeplant en waar je zo’n 1000 ha. kan vinden. Vooral in Tessin. Merlot is een nakomeling van een (spontane?) kruising uit Cabernet Franc en een druif uit Charente, de Just Magdeleine des Charentes. Dat de omgang met een wijndruif veel ervaring vraagt blijkt wel als Merlots uit de niet traditionele gebieden vergeleken worden met die van de nieuwkomers. Niet alleen ervaring, maar ook het ontbreken van (zeer) oude stokken en (nog) niet aangepaste clonen zorgen voor een andere stijl. Gebieden als Tessin en Alto Adige benaderen het Bordeaux type gemakkelijker dan bijvoorbeeld die uit Oostenrijk. Ondanks het feit dat in een gebied als Carnuntum het aantal zonuren en de temperatuur gunstiger is dan in de Bordeaux, is de hele
omgang met de druif nog “nicht im Griff”. Hoge suiker waarden zorgen voor veel alcohol, terwijl de tannines op het zelfde oogsttijdstip nog veelal niet rijp zijn. Dit corrigeren met hout inzet vraagt natuurlijk ook de nodige ervaring.
Teveel nieuw hout in combinatie met hoog alcohol en relatief weinig zuur zorgen soms voor “nieuwe wereld” achtige smaken. De beste noordelijke Merlots kunnen wel slanker zijn met zijde zachte tannines, maar de meesten zijn toch steviger van smaak. Is dat erg? Nee, misschien is het ook wel beter om niet het origineel te willen kopiëren, maar gewoon een eigen “noordelijk” type Merlot te produceren.


VERANDERENDE WIJNWERELD: Denkend aan Zwitserland en wijn , komt de gedachte aan Fendant / Chasselas al snel op. Toch is er de laatste 25 jaar veel veranderd in dit Alpen land. Zo is in het kanton Wallis (Vallais) in deze
tijdsspanne ruim 1000 ha Chasselas verdwenen (ruim 20% van de totale oppervlakte). Hierdoor is Wallis “rood” geworden. Toch gaat de kwaliteit van de witte wijnen daar sneller vooruit dan die van rood. Het effect van de Global Warming is kennelijk meer ten nadele van bijvoorbeeld Pinot Noir (risico op jammige wijnen) dan ten nadele van de witte. Het aandeel wit (zo’n 40%) omvat zo’n 14 (!) rassen. Naast bekende soorten zoals Chardonnay, Sylvaner, Weissburgunder en Viognier zijn er een aantal voor ons onbekende soorten zoals Completer, Heida (= Savagnin Blanc), Rèze, Païen e.v.a. Op het gebied van rood is er ook wel wat spannends te beleven. Ook hier namen die ons onbekend in de oren klinken zoals Gamaret, Garanoir, Cornarello en Norelo (= Nebbiolo x Gamaret). Deze nieuwe
rassen zijn vooral te danken aan innovatieve wijnbouw en het streven naar een sterke reductie van het gebruik van synthetische bestrijdingsmiddelen. Daarbij kom je al snel uit op de zgn. PIWI’s: (Pilz Wiederstandsfähig )
Als de wijnwereld met z’n monoculturen echt milieu vriendelijk wil worden, dan zijn de huidige regels voor het “BIO label” nog niet strikt genoeg! Zo lang het gebruik van Koper (producten) nog is toegestaan in de nooit aflatende strijd tegen schimmel, betekent dit dat er jaarlijks nog tot 3 kilogram zwaar metaal (Cu) per hectare mag worden toegepast! Het enige echte antwoord op dit heikele probleem zou wel eens gelegen kunnen zijn in het (deels) verlaten van de traditionele rassen en overstappen op de zogenaamde PIWI’s (schimmel resistente rassen).
Probleem hierbij is het feit dat de smaak van deze nieuwe rassen afwijken van de ons bekende druiven. Op zich niet onlogisch, ten slotte heeft elk ras z’n eigen smaakpalet. Bijkomend probleem (geldt voor alle nieuwe soorten): van nieuwe soorten is nog weinig tot niets bekend, wat de beste methode is van groei en snoei en het duurt ook nog eens vele jaren voor de beste wijze van vinificatie is uitgevogeld.

Tijdens 1 van onze wijnreizen hebben we GEILWEILER HOF in Siebeldingen bezocht. Dit proefstation speelt een belangrijke rol in het bewaren en beheren van een genen bank van druivenrassen en in het ontwikkelen van PIWI’s. Confronterend was het demo veld met een 30
tal rassen. Van elk ras waren de laatste 3 stokken onbehandeld gelaten. Conclusie (2016 was een “schimmel jaar”!):
Zonder behandeling (Koper of synthetisch) is er geen oogstbaar product! Een bezoek is een aanrader voor elke niet verkokerde wijnliefhebber. De wijnen van de experimentele (deels toegelaten) rassen zijn ter plekke te proeven en te kopen (zeer aangename prijzen!) Namen als Felicia, Calardis, Calandro, Regent, Reberger en vele “GF nummers” hebben nog een lange weg te gaan voordat ze ons net zo vertrouwd zijn als Pinot Noir en Co

Dirk de Jong secretaris NWH-MH

Weinakademie Ostenreich

Van dronken man tot certificaat Weinakademie Österreich.

Ofwel het kan raar lopen!                                                                                              Komt je vrouw in contact met een aangeschoten Wener, die zegt dat ze “Scheisswein” drinkt maar haar ook een briefje geeft van een tot dan toe ons onbekende wijnboer in Carnuntum. Toch nieuwsgierig geworden op de racefiets gestapt en het adres van het kaartje opgezocht. Blijkt de wijnboer in kwestie een Heuriger te hebben op een schitterende plek. Wij op een zwoele avond onder kastanjeboom gegeten, maar ook een blind proeverij met uitsluitend rode wijn gehouden. Ben daar bijna letterlijk van m’n stoel gevallen. De wijnen hoog gewaardeerd (voor een “Reeuwijker”) tot 17.5 punten toe! Vanaf dat moment (eeuwwisseling) zijn we al zeker 20 keer in het dorpje Göttlesbrunn in Carnuntum geweest (ook met de “hele club”).     Omdat dit gebied (met Mittelburgenland en Eisenberg) “DE” rode wijngebieden van Oostenrijk zijn en de voor mij bekende witte wijngebieden aan de andere kant van Wenen (Wachau en Krems) liggen, vond ik mijn kennis van Oostenrijk als wijnland onvoldoende . Daarom werd mijn aandacht getrokken door een flyer van de Weinakademie Österreich met hun cursusaanbod. Aanvankelijk was hun aanbod gericht op vakmensen uit de gastronomie en horeca, maar tot hun stomme verbazing zijn er ook veel “leken” deelnemers, die wijn als hobby hebben.      Het aanbod is van heel basaal tot “Weinakademiker”. Alles ademt de ambitie, dat ze niet alleen het grootste  wijn scholings instituut van Europa zijn, maar dat ook willen blijven!                                                                               Zelf had ik gekozen voor “Aufbau Seminar 1” Een cursus waarvan  het theoretisch nivo het midden houdt tussen onze SDEN 2 en SDEN 3 met dat verschil dat het geheel geënt is op de Oostenrijkse situatie.  Alle wijngebieden in Oostenrijk komen voorbij en er worden uitsluitend wijnen uit die gebieden als onderdeel “Sensoriek” geproefd.  Dat is ook meteen de grote charme (ten minste voor mij), er worden (vrijwel) uitsluitend wijnen geproefd van top wijnboeren. De cursus wordt op meerdere plaatsen georganiseerd en er is de mogelijkheid om het als avondstudie te doen of als blokcursus. Als buitenlander is de keuze voor het laatste min of meer vanzelfsprekend. In 4 dagen (intensief) komt van alles ter tafel. Grondsoorten, wijnberg werkzaamheden, keldertechnieken,  (Oostenrijkse) druivenrassen etc.   Ter afsluiting is er een examen waarbij via een deel open vragen, een klein deel multiple choice (30%) en een wijnbeoordeling getoond kan worden wat er is blijven hangen. Bij de beoordeling van de wijnen is het belangrijker dat de juiste systematiek gevolgd wordt en dat de beoordeling min of meer gestandaardiseerd en navolgbaar is. Het juist benoemen van ras en gebied levert hooguit bonuspunten op ter compensatie van “fouten” bij de open vragen. Na het examen is er nog een wijnproeverij Oostenrijk (1% van de wereld wijn productie) tegen de rest van de wereld. Steeds 3 wijnen ter tafel, waarvan 1 uit Oostenrijk. Als afsluiting van de blokcursus is er een gezamenlijk diner.                                                                                                                                                                                 Deze cursussen worden op verschillende plaatsen gegeven o.a. in Rust, Krems, Brixen (Alto Adige), Wädenswill (Zwitserland) en Geisenheim (BRD). Om praktische redenen had ik voor Rust gekozen. Het is daar goed toeven. Een rondje om de Neusiedlersee fietsen ter compensatie van het “Alkohol Speck” behoort tot de (vele) mogelijkheden. Omdat het zo goed bevallen is, lijkt Aufbau 2  een logisch vervolg. De blok data voor 2021 zijn nog niet bekend (voor deze cursus), maar mijn plaats van voorkeur weet ik al wel; Brixen, lijkt me ook een goede plek om het nuttige en aangename te combineren……                                                                                                               Vooral het feit dat je gaat proeven en kijken door de ogen van een ander wijnland dan Frankrijk is verfrissend!

Meer info? kijk eens op www.weinakademie.at of mail me jong.oudewater@wxs.nl 

Colofon

Tweede editie Nieuwe Stijl, 1 september 2020

Aan deze editie hebben meegewerkt

Ronald van den Heuvel, Landelijk NWG Voorzitter

Gies Stolze, Landelijk NWG Wijnmeester

Jan van Asseldonk, Wijngilde Breda

Annelies Kuijs-Boogert, Wijngilde Bergen

Henk Welten, Wijngilde Arnhem

Wim Schepman, Wijngilde Nijmegen

Volgende publicatie

Derde editie, 15 december 2020

Kopij s.p.v. 3 weken van tevoren inleveren

Adres

redactie@nederlandswijngilde.nl

Puzzels

Oplossing prijsvraag uit nummer 1

  8           Barbera, sloot aan op 1 vertikaal: CabernetSauvignon
19           Rulaender, sloot aan op 17 vertikaal: CabernetFranc
7           Aligoté, sloot aan op 6 vertikaal: Viognier
12           Aleatico, sloot aan op 1 vertikaal: CabernetSauvignon
16           Malvasia, sloot aan op 11 vertikaal: Palomino

Dus “Braam” is het gevonden woord.
Helaas zijn er geen goede oplossingen ingestuurd.
De wijn als prijs blijft in de pot.

Nieuwe prijsvraag in Tannine nummer 2

Over welk wijngebied gaat het?

Het gezochte wijngebied is duidelijk opgedeeld in subgebiedjes, hoewel de wijnbouw sterk verstrooid is. Een blik op de kaart maakt de indeling door de bochten van de rivier duidelijk. In de middeleeuwen was het gebied een van de grootste wijngebieden van het land. Tegenwoordig beslaat de oppervlakte druiven nog maar 1/10 daarvan. Weliswaar is in de laatste dertig jaar de oppervlakte weer verdubbeld. Het gebied wordt door het klimaat zowel gekoesterd als bedreigd. De zomers zijn heet, de vorst in het voorjaar en de herfst is gevaarlijk en in de winter funest.  

De wijnen hebben de naam droog en robuust te zijn. De naam van het gebied wordt snel samen genoemd met één druivensoort. Er is nog een visueel kenmerk aan de wijnen, als die aan bepaalde voorwaarden voldoen. Die noemen we echter niet, want dan weet iedereen de oplossing.

Het gebied is ook attractief voor toeristen, vooral voor kunstliefhebbers. Bijzonder mooi zijn de dorpen en steden met hun middeleeuwse karakter. Dat geldt vooral voor de grootste stad aan de rivier met zijn kerken, paleizen en andere barokke gebouwen. In de wijnbergen staan veel Madonnabeelden.

Over welk wijngebied gaat het?

Mail je antwoord naar redactie@nederlandswijngilde.nl
Onder de goede inzendingen verloten wij een mooie fles wijn.

Terug naar Tannine …..

Jaarlunch van Wijngilde Arnhem in Klein Hartenstein, Oosterbeek

Elk jaar houden we een diner of lunch met introducés. In verband met de Covid 19 regels, was het maar de vraag of we onze jaarlunch zouden kunnen houden. Uiteindelijk was het gelukt om een mooie en covid 19 geschikte locatie te vinden om daar 5 juli de jaarlunch te houden met in totaal 19 gasten.

Klein Hartenstein ligt naast het Airborne museum en is een statige historisch witte villa in het centrum van het mooie Oosterbeek. De patron cuisinier is  Sterchef Dennis Richter Uitdenbogaardt, voorheen executive chef bij Michelinrestaurant O Mundo in Hotel de De Wereld.

Voorheen deed Richter Uitdenbogaardt ervaring op bij De Kromme Dissel in Heelsum, Het Ambacht in Driel en La Rive in Amsterdam.

Op de eerste verdieping had men de ramen geopend voor een goede ventilatie en de tafels zo opgesteld dat er 1,5 m afstand was tussen de “huishoudens”.

Het, in overleg met de patron, samengestelde menu:

Makreel
Tartaar / structuren van wortel / cevenne ui / krokant / spinazie / melouskes

Gazpacho
Gazpacho / Hollandse garnalen / ravioli / venkel / doperwtenpuree

Lam
Rose gebraden / jus

Aardbeien
Aardbeien mousse / Romanoff / aardbeien / basilicum / kletskop

Bij elke gang kregen we de keuze uit 2 wijnen. Mijn voorkeur ging uit naar:

Viu Manent Secret Sauvignon (Chili, Casablanca streek)
De druiven ondergaan een koude schilweking van 6 à 8 uur. Vergisting vindt plaats in temperatuurgecontroleerde roestvrijstalen tanks. De uiteindelijk wijn rijpt 2 à 3 maanden op zijn gistcellen in RVS. Stuivend en complex met aroma’s van wit fruit, grapefruit, ananas en een vleugje ziltigheid.

Casa Santos Lima Colossal Reserva, syrah (30%), touriga nacional (30%), tinta roriz (30%), alicante bouschet (10%) (Portugal, streek Lisboa)
De rijpe druiven ondergaan een koude schilweking van 24 uur en vergisten in grote, temperatuur gecontroleerde vaten. Hierna volg opnieuw 15 dagen schilweking. De wijn rijpt tot slot 8 maanden op Frans en Amerikaans eikenhouten vaten. De wijn combineert goed bij gegrild rundvlees, kruidige stoof van lam of pittige harde kazen. veel rijp rood fruit en pruimen, een licht florale noot en overduidelijke aroma’s van specerijen. De wijn is vol en rijk, heeft fijne zuren, zachte tannines en een lange afdronk van donker fruit en specerijen.

Château Violet Sauternes, semillon, sauvignon Blanc (Frankrijk, streek Bordeaux)
In vijf achtereenvolgende sessies alleen de door botrytis aangetaste sémillondruiven uit de trossen geplukt. Na de vergisting wordt de wijn geblend met circa 8% sauvignon blanc en een minieme hoeveelheid muscadelle. Elegant verfijnde nobele toets en prachtige rijkdom van honing, zoete citrusvruchten, gedroogd geel fruit, vanille en acacia.

Conclusie:
De jaarlunch was net als vorig jaar een succes. Klein Hartenstein is een sterwaardig restaurant met schappelijke prijzen en heerlijke wijnen. Tip: maak er een leuke dagtrip van met een mooie wandeling, fiets- of mountainbike tocht in het schitterende glooiende landschap rond Oosterbeek.

Henk Welten, Wijngilde Arnhem

Terug naar Tannine …..

COVID-proof wijnproeverij in Breda

Na maandenlange verplichte rust op het proeverij-front wilden we als afdeling Breda in Juli toch graag weer een begin maken met de core-business van de NWG: het organiseren van wijnproeverijen! Onze proeflocatie Horecaschool “de Rooi Pannen” in Breda was helaas gesloten, maar onze “oude” gastheer Amrath hotel Brabant wilde ons graag ter wille zijn met ruimte, stokbrood en kaas – de rest regelen we zelf wel !

Bij het Amrath hadden we de beschikking over de hele foyer; een ruimte van bijna 100m2, waar op goede afstand allemaal tafeltjes voor 2 personen waren weggezet; ruim voldoende voor de 20 leden die de Pinot Noir Wereld-Proeverij wilden bijwonen. Bij de ingang van de Foyer konden de leden zich desinfecteren met een handpomp en doekjes. Door de opzet met de tafeltjes zaten de leden ook ruim 1,5 meter van elkaar verwijderd en in het gangpad tussen de tafels was voldoende ruimte voor de Wijnmeester om uitleg te geven over de wijnen en tegelijk ik te schenken.

Op de afgesproken tijden kwam de hoofdkelner ons brood en kaas brengen op een verrijdbaar karretje in diverse schaaltjes , die de leden zelf over de tafels konden verdelen; zo hoefde de hoofdkelner niet in onze directe buurt te komen. Veilig voor hem en voor ons.

Na afloop konden we alles mooi laten staan voor de volgende bezoekers en waren de leden uitermate tevreden over zowel de wijnen van de proeverij alsook de gezellige en Covid-proof bijeenkomst. Op dinsdag 18 augustus staat daarom de volgende proeverij alweer gepland.

Voor de collega regio’s : zorg dat je voldoende ruimte hebt in je proeflokaal of zoek een andere (beter geschikte) locatie als het op de standaard locatie niet lukt. Het is leuk als de proeverijen doorgang kunnen vinden, maar dan wel veilig svp. Veel succes en plezier gewenst.

Jan van Asseldonk, NWG Wijnmeester Wijngilde Breda

Terug naar Tannine …..

Tips omgang met Corona

Een bijzondere tijd – de afgelopen maanden – in menig opzicht. Ik hoop van harte dat het goed met jullie gaat, na deze onzekere tijd van Corona. En dat jullie ook toch nog mooie wijnen hebben mogen proeven.

Langzaamaan zijn we als NWG (landelijk zowel als afdelingen) weer gaan opstarten, en is de eerste afdeling alweer samengekomen, en staan de andere in de startblokken om weer samen te komen.

Natuurlijk is er ook behoorlijk wat onderling contact geweest om o.a. te spreken over de aanstaande najaarsproeverijen, de Landelijke serie, en andere wijnwetenswaardigheden. Ook is geprobeerd of en hoe een virtuele wijnproeverij werkt, zowel binnen het NWG, maar ook door de wijnhandel.

Als bestuur hebben we de afdelingen een voorzet gegeven m.b.t. “voorwaarden” en “overwegingen” voor het organiseren van een “veilige” wijnproeverij: let op: de leden dienen zich comfortabel te voelen om mee te doen aan de wijnproeverij!

Om zo eens een aantal punten te noemen:

  • Benoem per afdeling een vast “coronalid” voor ideeën en toezicht;
  • Toegang alleen voor leden zonder klachten (neusverkoudheid, loopneus, niezen, keelpijn, hoesten, plotseling verlies van reuk of smaak, verhoging, koorts en benauwdheid); als je in quarantaine moet zijn – gewoon doen – volgende maand is er weer een proeverij
  • Duur van de proeverij beperken tot 2,5 uur;
  • Op locatie moet 1,50 mtr afstand gehouden kunnen worden, anders (tijdelijk) locatie wisselen; of meer proefavonden in kleinere groepjes? Behoefte aan meer “landelijke proeverij” op locatie met meer ruimte? Overweeg wat werkt in jullie afdeling
  • Bij binnenkomst handen desinfecteren;
  • Zoveel mogelijk ramen open / ventilatie aan;
  • Registreren van wie waar zit (analoog aan Duits terrasbezoek voor mogelijk contactonderzoek (moet na vier weken worden vernietigd);
  • Ieder lid gebruikt zijn eigen spuugemmertjes, geen gezamenlijke en geen van de afdeling;
  • Schenkers dragen tijdens het schenken een mondkapje, dus volgens een rooster indelen en niet spontaan vragen;
  • Gezellige nazit met kaas tijdelijk afschaffen (past dat ook binnen de 2,5 uur?) of anders organiseren (bordje per persoon?);
  • Na afloop “één voor één op volgorde” spuugemmertjes gaan legen;
  • Na vertrek van de aanwezigen: tafels en stoelleuningen desinfecteren;
  • Etc. etc

Misschien lijken de maatregelen “te” streng, maar gezondheid & ieders welzijn – ook gezien de hogere leeftijd van sommige leden-  zijn van groot belang.

En wat betekent dit dan voor de afdelingen? In het verslag van Jan van Asseldonk kun je lezen wat de ervaringen in de afdeling Breda zijn geweest. Nuttig om te lezen!

En heb je zelf nog suggesties, laat het weten!

Gies Stolze, landelijk NWG Wijnmeester

Terug naar Tannine …..