Auteur: NWG

Deze Tannine nummer 23 staat weer vol met wetenswaardigheden over wijn en het Nederlands Wijngilde.

	Stevens Aperitief De vaste column, waar voorzitter Steven van der Linde over nieuws bij het Nederlands Wijngilde en wat hem opviel schrijft.
	Marijkes eigen kijk op wijn De vaste column van eindredacteur Marijke Kop over wat haar opviel op wijngebied. Deze keer doet zij een wijn-asperge-onderzoek.
	Leden vragen Een nieuwe rubriek met vragen en antwoorden over wijn. Stel ook je vraag en de redactie zal antwoorden.
	ProWein in Wenen? Verhuist ProWein van Düsseldorf naar Wenen, of komt er een dependance van deze wijnbeurs in Wenen?
	Zwitserland in de tropen Ook daar groeien wijndruiven op de vulkanische bodem. Internationale rassen, maar ook autochtone soorten. Een kennismaking.
	Impressie Bordeaux 2021 NWG Wijnmeester Jan van Asseldonk bezocht de presentatie van 100 wijnmakers uit de Bordeaux met hun wijnen uit 2021.
	Website van de maand Deze keer aandacht voor het blog Insider Tasting van Wendy Narby. Lees meer over o.a. Margaret River en Vegan Wine.
	Genoten van …. komt deze maand helaas te vervallen omdat de copy niet is ontvangen.
	Colofon

Staan deze data al in je agenda?

>Op zaterdag 23 november vindt de NWG Najaarsdag plaats op een centrale locatie.
‘s Ochtends een vergaderingen van de voorzitters en een bijeenkomst van de NWG Wijnmeesters. ‘s Middag is er een Masterclass voor alle leden.

>Op zaterdag 12 april 2025 vindt de NWG Voorjaarsdag plaats in Reeuwijk. De dag wordt georganiseerd door Wijngilde Gouda. De wijnproefwedstrijd om de André de Caluwe bokaal is een vast onderdeel van het programma. Nadere informatie volgt te zijner tijd.

Februari en maart staan in onze aspergeprovincies Limburg en Noord-Brabant in het teken van de jaarlijkse verkiezing ‘welke wijn past het best bij asperges’. Nu doet zich het feit voor dat ik een enorme aspergeliefhebber ben en (je bent lid van het NWG of niet) ook van een mooi glas wijn houd. Nog maar te zwijgen over de combinatie! Alles bij elkaar opgeteld was de stap naar een eigen bescheiden onderzoek naar een mooie wijn-aspergecombinatie snel gezet.  

Voor ‘Marijkes eigen ´wijn-asperge-onderzoek’ koos ik twee relatief onbekende wijnen uit eigen kelder. Beide enige tijd geleden van een vakantie mee naar huis genomen, zonder dat ik toen al op het netvlies had dat ze nog eens onderwerp van een onderzoek zouden uitmaken.  

De eerste wijn komt uit de Savoie (F). Een Vin de Savoie 2022 Vieille Vigne van Domaine de l’Ydille (gekocht in Dijon voor € 10.00), afkomstig van een wijngaard gelegen in het gehucht Cruet, gelegen tussen Chambéry en Albertville met sinds 1973 een eigen appellation (8 hectare!). 100% Jacquère (dé druif uit de Savoie), afkomstig van wijnstokken met een gemiddelde leeftijd van een jaar of tachtig, dus met recht vieille vigne.  

Eerst maar eens proeven zonder de asperges. Zo gaat het bij de aspergewijnverkiezingen immers ook. De Jacquère is een neutrale, weinig aromatische druif. De wijnmaker adviseert om de wijn licht gekoeld te drinken (11-13 graden). En daar heeft hij absoluut gelijk in. Op de aanbevolen temperatuur ontdek ik mooie citrustonen, een bittertje, gele appel, wat bloemigs. De zuren zijn gemiddeld. Niet te lang bewaren! Groot pluspunt is het alcoholpercentage van maar 11,5%. Alles bij elkaar vermoed ik dat de wijn naast de asperges geen hoofdrol zal opeisen en wellicht het onderspit gaat delven tegen de hollandaisesaus waarmee ik deze keer de asperges ga begeleiden. Maar ‘the proof of the pudding is in the eating’. Dus het finale oordeel moet nog even op zich wachten. 

Voor de tweede wijn zijn we naar Thüringen (D) gereisd. Het is een Weissburgunder Trocken 2022 van wijndomein Thüringer Weingut Bad Sulza. Bad Sulza ligt in de buurt van Weimar. Niet meteen het meest voor de hand liggende wijngebied in Duitsland. Weimar is toch meer bekend om zijn geschiedenis op cultureel, muzikaal en politiek vlak. Maar ze blijken er dus ook wijn te maken (Anbaugebiet Saale-Unstrut). Weer een hiaat in mijn kennis gedicht. De Weissburgunder (Pinot Blanc) staat bekend als een uitstekende aspergebegeleider. De verwachtingen zijn dan ook hoog gespannen.  

De wijn blijkt iets aromatischer dan de Cruet, maar met naast de vertrouwde citrustonen ook gele appel en een klein bittertje. Hij heeft ook meer zuur en alcohol (13,0%). Maar eerlijk is eerlijk …er zijn voor die prijs (€ 11,00 in Weimar) echt betere Weissburgunders te koop. Hij blijft vlak met weinig concentratie. In Thüringen (voormalig DDR) lijken ze de omslag van kwantiteit naar kwaliteit nog niet helemaal gemaakt te hebben.  

Terug naar de ‘proof’ en de ‘pudding’. Ik dronk beide wijnen bij asperges met ham, hardgekookt ei en (voor de wijn-spijs het meest belangrijk) eigengemaakte hollandaisesaus! En wat bleek? De Cruet hield zich verrassend goed tegenover het sausgeweld. Vele malen beter dan de Bad Sulza. Daarvan restte alleen het zuur. Maar ook de Cruet gaat helaas niet de geschiedenis in als dé aspergewijn. 

Kortom, een ervaring en een leuk experiment rijker, een illusie armer. Maar de asperges smaakten super! 

Leden vragen 

Vraag: Ik zie af en toe witte kristallen aan de onderkant van de kurk zitten. Wat is dat precies en is het ongezond? 

Antwoord: Die kristallen zijn wijnsteen. Het is niet schadelijk voor de gezondheid en bederft de wijn niet. En wijnsteen is neutraal van smaak. 

Toelichting: Naarmate wijn ouder wordt, kan opgelost wijnsteenzuur neerslaan met in de wijn aanwezige kalium en/of calcium. Omdat koelen dat proces versnelt, worden wijnen vaak tegen het einde van de rijping gekoeld om de vroege neerslag van wijnsteen te bevorderen, en kristalafzetting in de fles te voorkomen. Soms is dat niet voldoende en slaat wijnsteen toch neer in de fles; meestal tegen de kurk. 

Opmerkelijk: Wijnsteen is gevonden op aardewerk potscherven in Georgië. Die zijn gedateerd ergens tussen 6000 en 5000 v. Chr. Vandaar het vermoeden dat de wijnbouw al ruim 8.000 jaar oud is en komt uit Georgië. 

Heb je ook een vraag? Stuur even een mailtje naar redactie@nederlandswijngilde.nl. Benk dat slechte vragen niet bestaan; slechte antwoorden wel. 

Foto: Roy Vrinten 

Oh, Vienna! * 

Als 1 aprilgrap werd in de Duitstalige pers gelanceerd dat de befaamde wijnbeurs ProWein in de toekomst niet meer in Düsseldorf maar in Oostenrijk (Wenen, Salzburg of Linz) gehouden zou gaan worden. Uiteraard ludiek bedoeld, maar de argumentatie erbij was wat mij betreft wel degelijk steekhoudend.  

Wat speelt er? Jaarlijks zijn er vele internationale wijnbeurzen in Europa. Twee daarvan steken met kop en schouders boven de rest uit: Wine Paris (voorheen Vinexpo in Bordeaux) en ProWein in Düsseldorf. 

Parijs kwam de afgelopen jaren in beeld omdat de stad internationale allure en legio hotels en restaurants heeft. Ook de infrastructuur is uitstekend, of je er nu per auto, trein of vliegtuig naartoe gaat.  

In Düsseldorf is dat alles minder. De hotelcapaciteit is beperkt en de hotelprijzen zijn tijdens de beursdagen verveelvoudigd. Dat heet marktwerking. Ook logistiek zijn er voortdurend forse ‘uitdagingen’. 

Volgens de 1 aprilgrap zou de ÖBB (de Oostenrijkse spoorwegen) in samenwerking met ProWein de internationale bezoekers ’s nachts in alle rust en luxe (Erste Klasse, Erste Lage) naar de beurs in Wenen vervoeren via hun Nightjet Netz. De Oostenrijkse ‘zusterbeurs’ zou een locatie krijgen dicht bij een groot treinstation. In combinatie met meer beschikbare en betaalbare accommodatie zou dit een forse, positieve impuls kunnen geven aan ProWein. 

Helaas blijkt het dus om een 1 aprilgrap te gaan. Toch jammer eigenlijk. 

Overigens werd deze grap bedacht en richting pers ‘gelekt’ via Wine+Partners, een bekende dienstverlener voor de wijnbranche uit Wenen. Eigenaresse Dorli Muhr staat in de wijnwereld bekend als een creatieve vrouw. Dat blijkt wat mij betreft ook zeker uit deze grap. 

*Ultravox 1980. 

Met dank aan Dirk de Jonge (Gouda) voor de input. 

Zie ook Perswijn nr 1/2024, “De strijd om de bezoeker”, blz 34 en 35. 

Ger Dorlo (wijnmeester Maastricht) 

Het zuidelijkste wijngebied van de EU ligt in de tropen: La Réunion

Het Franse La Réunion staat bekend als het Zwitserland in de tropen. Een wandelparadijs in de Indische Oceaan met steile hellingen, drie grote dode vulkaankraters, één actieve vulkaan en de Piton des Neiges (ietwat overdreven, want er valt nooit sneeuw) als hoogste top van 3.070 meter. En het is het zuidelijkst gelegen gebied van de EU, een ‘gewoon’ departement van Frankrijk.

Alle diepe dalen en kraters hebben een verschillend microklimaat, wat ze geschikt maakt voor specifieke gewassen: Chouchou (soort pompoen) in Salazie, linzen in Cilaos, palmharten aan de zuidkust, pinpin (vrucht van de Vacoa) in Saint Philippe, agave in Entre-Deux en gras in Palmistes (daar dus ook koeien, melk en kaas).

En ja, druiven in Cilaos, sinds 1665. Alleen in die plaats wordt dus ook wijn gemaakt. Zeldzaam, Franse ‘Vin de Pays’ van het zuidelijk halfrond. En van de hoogste wijngaarden van Frankrijk (600 – 1.300 meter). Om er te komen leg je eerst de beroemde ‘weg met 400 bochten’ af, te zien in het reisprogramma Floortje naar het einde van de wereld uit 2016, van Floortje Dessing.

Voor ons was het wel een teleurstelling dat het overgrote deel zoet of halfzoet is, slechts twee droge wijnen worden door de coöperatieve Chai de Cilaos geproduceerd. De bekende gebruikte druivensoorten zijn Chenin Blanc voor wit, en Pinot Noir en Malbec voor rood en rosé. Maar ook de lokale rassen Couderc en l’Isabelle worden gebruikt.

Onze reisgids waarschuwde voor de gevaarlijke wijn van l’Isabelle, die ‘vin qui rend fou’ wordt genoemd, vanwege het (te) hoge methanolgehalte, wat de zenuwen zou beschadigen. In 1935 werd deze wijn in Frankrijk verboden, maar in 2003 werd het verbod door de EU opgeheven.

De wijnen van deze vulkanische bodem proeven fruitig, mineraal en vooral kruidig.

Wij gingen bij de lokale wijnboerin Payet op bezoek en proefden haar Vin Naturel van 100% l’Isabelle. Krachtig, kruidig, nootachtig en wat zoet. De familie Payet produceert sinds het eind van de 19de eeuw wijn. Hun wijnstokken staan er al honderd jaar en de wijngaard is slechts 2,5 hectare De druivenplanten vormen een dikke laag bladeren langs horizontale stokken zodat de druiven worden beschermd tegen de zonnestralen. Vergelijkbaar met het pergolasysteem.. Hun druiven worden heel laat geoogst, vlak voordat zij gaan verschrompelen, waardoor ze heel veel suiker bevatten. Zoveel suiker dat de gistcellen sterven voordat alle suiker is omgezet. Dé reden dat er restsuiker overblijft en de wijn zoet is. Na twee jaar wordt de wijn gebotteld. Hun producten werden vroeger op de rug van een os naar Cilaos vervoerd omdat er nog geen weg was en het dorp afgesneden was van de buitenwereld. Pas sinds 1972 kun je met een auto het wijndomein Payet in Îlet à Cordes bereiken. Naast deze rode wijn verkocht ze ook huisgemaakte jam en andere producten, zoals bonen en linzen.

Een lokale specialiteit is de krachtige Goutali, gemaakt van wijn van l’Isabelle versterkt met de alcohol van suikerriet. Overigens wordt er ook veel vruchtenwijn gemaakt van ananas, lychee en mango.

Opvallend is dat alle druiven (circa. 20 hectare wijngaard) in het westen van de vulkaankrater bij Îlet à Cordes worden geteeld en daar is een reden voor. Vrijwel dagelijks rond 12 uur verschijnen witte wolken, die het uitzicht vanaf de kraterrand onmogelijk maken door de mist. Dus moet de wijngaard profiteren van de ochtendzon. Trouwens, ook wandelaars moeten uiterlijk om 12 uur boven zijn voor het spectaculaire uitzicht. Meer info? https://www.vinotrip.com/fr/blog/vignobles-vins-ile-de-la-reunion

Als je dan toch in La Réunion bent is een korte stop in het 200 kilometer verder gelegen Mauritius, vernoemd naar onze Prins Maurits, logisch. Ook in deze zelfstandige republiek wordt wijn gemaakt. Het eiland is veel vlakker dan La Réunion met een plateau van 600 meter hoog. Het klimaat is door de vele regen tijdens het rijpingsseizoen eigenlijk niet geschikt voor wijnbouw. Het verhaal gaat dat de pioniers zich vergisten en wijnduiven hebben geplant in plaats van tafeldruiven, en toen maar begonnen zijn om wijn te maken. We hadden daar meer geluk met droge wijn. Takamaka en Oxenham zijn grotere producenten.

Ook maken ze op Mauritius vruchtenwijn van ananas en lychee. Van de ‘lycheewijn’ wordt gezegd dat deze doet denken aan Gewurztraminer uit de Elzas.

Impressies van Bordeaux 2021 

Op 4 maart 2024 bezocht ik op uitnodiging van de Union des Grand Crus de Bordeaux en Perswijn de jaarlijkse overzichtsproeverij van de ‘nieuwe oogst’, in dit geval 2021. Ook dit jaar weer in de Zuiderkerk te Amsterdam. 

Omdat er ruim 100 wijnproducenten vertegenwoordigd zijn, heb ik een kleine selectie moeten maken om te proeven. Van de opvallende wijnen geef ik hier graag mijn aantekeningen weer. 

Het wijnjaar 2021 bracht meer regen en kou dan de voorgaande jaren. Vanwege de kou ging de groei trager, en de regen zorgde voor meeldauw – dus minder opbrengsten. Door de kou zijn er minder suikers en meer zuren opgebouwd, waardoor de wijnen over het algemeen lichter en fruitiger zijn, en minder alcohol hebben (13,0 -13,5%). En dat is prettig drinken zeker als de wijnen nog jong zijn. 

Geproefde wijnen : 

Witte Pessac-Léognan  

• Château Pape Clément (productie 15.000 flessen per jaar). Blend van 70% Sauvignon Blanc en 30% Sémillon met 12 tot 14 maanden houtrijping, deels op nieuwe vaten. Herkenbare groene grassige tonen van de Sauvignon met een goede smaakconcentratie en balans van frisse zuren en rondeur. Consumentenprijs vanaf € 135,00 per fles. 
• Château Smith Haut Lafitte: gebruikt veel biodynamische methodes om het terroir tot uitdrukking te brengen. 90% Sauvignon Blanc, 5% Sauvignon Gris en 5% Sémillon. 12 maanden houtrijping in barriques. Frisse geur met gras en citrus, bloemetjes. Fruitige en volle sappige smaak, nu al erg verfrissend, maar goed te bewaren. Consumentenprijs vanaf € 185,00 per fles. 
• Château Picque Caillou : bijna buurman van Château Haut-Brion en Château Pape Clément. Een blend van 90% Sauvignon Blanc en 10% Sémillon. Houtrijping 7 maanden met 20% nieuwe houten vaten. Eveneens herkenbaar groenig en grassig door hoog Sauvignon Blanc-gehalte. Maar in de smaak duidelijk lichter dan de voorgaande wijnen – minder smaakconcentratie.  Een prima glas witte wijn, 12,5% alcohol. Consumentenprijs vanaf € 40,00 per fles. 

Rode Pessac-Léognan: 

• Château Bouscaut maakt 70.000 flessen rood per jaar op 45 hectare van 47% Merlot, 44% Cabernet Sauvignon en 9% Malbec (!) die 14 maanden houtrijping krijgt met 30% nieuwe vaten. De 2021 is licht van smaak, met een geur van rode bessen. Toch is de tannine wel aanwezig als ruggengraat om de wijn nog te bewaren. Lage rendementen van 30 hl/ha! Voorverkoop 2021 prijs vanaf € 30,00. 
• Château Les Carmes Haut-Brion: 29,6 hectare wijngaard waar 40.000 flessen rood gemaakt worden van 40% Cabernet Franc, 35% Cabernet Sauvignon en 25% Merlot. De wijn krijgt 18 tot 24 maanden houtrijping op 30% nieuwe houten vaten. Deze wijn was duidelijk krachtiger dan Château Bouscaut met meer smaakimpressies en ruime aanwezige tannines om nog even te bewaren. Consumentenprijs vanaf € 150,00. 
• Domaine de Chevalier: van de 67 hectare wijngaarden zijn er 60 met rode druiven beplant; voor dit oogstjaar bestond de blend uit 60% Cabernet Sauvignon, 25% Merlot, 10% Petit Verdot en 5% Cabernet Franc. In de geur wat groene paprika van onrijpe Cabernet Franc bespeurbaar, naast veel rood fruit en bessen. Mooie balans van tannines en zuren en een mooie volle smaak.  
• De wijn heeft 18 maanden houtrijping gehad met 35% nieuwe vaten. Consumentenprijs rood vanaf € 65,00. Te koop bij o.a. Gall & Gall en Colaris. N.B. De witte Domaine de Chevalier is beroemder dan zijn rode broertje en kost € 110,00 per fles. 
• Chateau Pape Clément: op 90 hectare wijngaarden worden 150.000 flessen rode wijn gemaakt. De blend bestaat uit 52% Cabernet Sauvignon, 46% Merlot, 1% Cabernet Franc en 1% Petit Verdot. De wijn rijpt 16 tot 18 maanden op eiken vaten, waarvan 70% nieuw eiken is. Dit resulteert in een evenwichtige wijn met een mooie balans. Veel rijp rood fruit in de geur en de smaak. De wijn is nu al goed drinkbaar – niet zwaar en met mooie tannine. Uitermate goed gelukt voor deze jaargang. (Voorinkoop 2021 € 86,50 per fles. Oudere jaargangen 2020: € 139 en 2016: € 127,00 per fles. 
• Château Smith Haut Lafitte: op 78 hectare wijngaard worden 125.000 flessen rode wijn gemaakt. De blend voor 2021 bestond uit 63% Cabernet Sauvignon, 33% Merlot, 3% Cabernet Franc en 1% Petit Verdot. Ondanks zijn jeugd was deze wijn al fijn te drinken, veel smaakconcentratie, rood fruit, houttonen – door18 maanden houtrijping op 50% nieuwe vaten – en gerijpte tannine. Wat mij betreft de topper uit de rode Pessac-Léognan serie. Consumentenprijs vanaf € 125,00 per fles). 

De wijnen van oogstjaar 2021 waren duidelijk anders dan de jaargang 2020 en dat is ook wel een pré; 2021 levert frisse en fruitige witte en rode wijnen op die vrij snel gedronken kunnen worden. Uiteraard hebben ze bewaarpotentieel, maar overdrijf het niet. Over vijf jaar zitten de meesten aan hun top en dan beginnen de 2020-ers pas los te komen. 

Jan – de Wijnman – van Asseldonk, Wijnmeester Wijngilde Breda. 

Deze keer ….

Deze Tannine van mei 2024 is een uitgave van het Nederlands Wijngilde.
De Tannine verschijnt 6x per jaar, meestal op de eerste zaterdag van de oneven maand.
Redactie: Harry Dekker (Breda), Joke Scholtens (Amsterdam), Marijke Kop (Maastricht), Reinier Broeks (Arnhem) en Wim Schepman (Nijmegen). Deze keer met medewerking van Steven van der Linde (Amsterdam en landelijk voorzitter), …..

Tannine 24 verschijnt begin juli 2024.
Tips over te interviewen personen, interessante websites etc. zijn van harte welkom via de redactie.

Tannine wordt als nieuwsbrief rechtstreeks door de redactie aan de meeste leden verspreid. Sommige leden ontvangen Tannine echter pas via het secretariaat van hun afdeling.
Als je Tannine ook rechtstreeks wilt ontvangen, kun je je hier aanmelden.